Ανθρώπινα Δικαιώματα

«ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ & ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ»

«Για να κατοχυρωθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα έγιναν και γίνονται πολλοί αγώνες από μεμονωμένα άτομα, ομάδες και λαούς. Σήμερα στον 21ο αι. παρά τη θεσμική κατοχύρωση, τα ανθρώπινα δικαιώματα εξακολουθούν να καταπατώνται τόσο σε ανεπτυγμένες, όσο και σε αναπτυσσόμενες χώρες.

α) Ποια θεωρείτε τα σημαντικότερα δικαιώματα, κατά τη γνώμη σας, που παραβιάζονται;

β) Πιστεύετε ότι η διεθνής κοινότητα έχει τη διάθεση να θέσει ένα τέλος σε αυτή την πολύμορφη παραβίαση;

Εισαγωγή:

Η εμπέδωση της ιδέας των δικαιωμάτων του ανθρώπου, δηλαδή της παραδοχής ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν αξίωση προστασίας ορισμένων θεμελιωδών αγαθών ως συνέπεια της ανθρώπινης ιδιότητας τους και μόνο, είναι μια από τις μεγαλύτερες ηθικές και πολιτικές κατακτήσεις στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ωστόσο, σε αρκετές περιπτώσεις στο σύγχρονο κόσμο διαπιστώνουμε ότι η εφαρμογή τους εξακολουθεί να αποτελεί εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, καθώς παραβιάζονται βασικές αρχές τους όχι μόνο σε χώρες με αυταρχικά πολιτεύματα, αλλά και σε αυτές που υποτίθεται ότι έχουν μια μακρά δημοκρατική παράδοση.

Α’ Ζητούμενο: Βασικά δικαιώματα που στην εποχή μας ευρέως καταπατώνται είναι τα ακόλουθα:

Τα θεμελιακά δικαιώματα της ζωής και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου (το δικαίωμα στην τροφή, την ιατρική περίθαλψη, στην παροχή στέγης):

• Η πείνα και η εξαθλίωση (κυρίως για χώρες του τρίτου κόσμου), θάνατοι από ασθένειες, έλλειψη τροφής και πόσιμου νερού.

• Η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος που υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής και απειλεί την ίδια την ύπαρξη του ανθρώπου.

Καταπατώνται επίσης ανθρώπινα δικαιώματα όπως το δικαίωμα στην εργασία και την εκπαίδευση:

• Η αξιοπρεπής υλική διαβίωση υπονομεύεται από φαινόμενα, όπως η οικονομική εξαθλίωση, η ανεργία και υποαπασχόληση, η υποβάθμιση της αμειβόμενης εργασίας, μορφές αναγκαστικής εργασίας που αγγίζουν τα όρια μιας «νέας δουλείας» (λ.χ. εργασία μεταναστών, παράνομη εργασία ανηλίκων κ.α.)

• Η απουσία ή η κατάργηση κράτους πρόνοιας που θα διασφάλιζε αξιοπρεπή κοινωνική μέριμνα, ιατρική περίθαλψη και επαρκή παιδεία.

Τα αστικά και πολιτικά δικαιώματα όπως το δικαίωμα στην ατομική ελευθερία, την ελευθερία σκέψης και έκφρασης, καθώς και την ισότητα ενώπιον του νόμου.

• Πολιτικές διώξεις, στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων, βασανιστήρια, θέσπιση θανατικής ποινής, επιβολή αυταρχικών και ολοκληρωτικών καθεστώτων, καταπάτηση ή νόθευση των αρχών της δημοκρατίας.

• Η αναζωπύρωση φαινομένων του παρελθόντος, όπως ο φασισμός, ο ρατσισμός, ο θρησκευτικός και πολιτικός φανατισμός, οι διαρκείς καταπατήσεις δικαιωμάτων γυναικών, μειονοτήτων, προσφύγων και μεταναστών.

• Οι διαδοχικές παραβιάσεις των δικαιωμάτων και των προσωπικών δεδομένων του πολίτη από τα Μ.Μ.Ε. και την τεχνολογία, γεγονός που θίγει την αξιοπρέπεια και την ανθρώπινη ελευθερία.

• Τα δικαιώματα της αυτοδιάθεσης των λαών πλήττονται από τις επεμβάσεις των ισχυρών, την τρομοκρατία και τον πόλεμο.

Β’ Ζητούμενο: Η στάση της διεθνούς κοινότητας έναντι της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η διεθνής κοινότητα δεν τηρεί μια ενιαία στάση όσον αφορά το ζήτημα της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Από τη μία οι επίσημοι οργανισμοί, όπως ο ΟΗΕ ή η Ευρωπαϊκή Ένωση αδυνατούν προς το παρόν να ανταποκριθούν επαρκώς στο ρόλο τους να προστατεύσουν θεμελιακές αξίες, όπως η ελευθερία και η δημοκρατία σε παγκόσμιο επίπεδο.

• Τα ισχυρά κράτη, εντός αυτών των οργανισμών, εξακολουθούν να επιβάλλουν την ηγεμονία και την κυριαρχία των απόψεών τους.

• Σε πολλές περιπτώσεις οι διεθνείς οργανισμοί έχει υπονομεύσει το κύρος τους, μη εφαρμόζοντας ισοτιμία στις αποφάσεις του και λειτουργώντας μεροληπτικά σε πολλές περιπτώσεις ή ενδίδοντας σε πιέσεις ισχυρών.

• Στην ουσία πρόκειται για γραφειοκρατικούς μηχανισμούς, χωρίς συγκεκριμένη πολιτική και ξεκάθαρους στόχους, που υποκριτικά συντάσσουν γενικόλογες διακηρύξεις, αλλά με την πολιτική τους υποστηρίζουν αυταρχικά καθεστώτα ή επιβάλλουν πολιτικές λιτότητας που οδηγούν στην φτώχεια και την εξαθλίωση τους λαούς.

• Σε διεθνές επίπεδο η μόνη κυρίαρχη αξία που προωθείται είναι η θεοποίηση του κέρδους στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία της «ελευθερίας της αγοράς».

• Πολύ συχνά οι ισχυροί χρησιμοποιούν τα ανθρώπινα δικαιώματα ως πρόσχημα για επεκτατισμό ή πολιτικό ιμπεριαλισμό (βλ. «ανθρωπιστικές» επεμβάσεις) με στόχο την  εξουσία και έλεγχο των ανθρώπων. Κατά κανόνα η ιστορική εμπειρία μας διδάσκει ότι κράτη που τα παραβιάζουν στην εξωτερική τους πολιτική κατά κανόνα δεν τα σέβονται, ούτε τα εφαρμόζουν στο εσωτερικό τους.

Από την άλλη, υπάρχει ένα δίκτυο πολιτών και οργανώσεων που αγωνίζεται μαχητικά για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτοί οι υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είναι ως επί το πλείστον κυβερνητικοί αξιωματούχοι ή επίσημοι φορείς, αλλά απλοί πολίτες και μη κυβερνητικές οργανώσεις.

• Οι προσπάθειες αυτών των ανθρώπων έχουν παίξει κυρίαρχο ρόλο στην εστίαση της διεθνούς κοινότητας σε θέματα που άπτονται των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς παρακολουθούν τις ενέργειες των κυβερνήσεων και τους πιέζουν να ενεργούν σύμφωνα με τις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

• Πολλοί οργανισμοί σε όλο τον κόσμο έχουν αφιερώσει τις προσπάθειές τους στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στον τερματισμό των παραβιάσεών τους.

• Αποτελούν ένα αποφασιστικό παράγοντα προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς αξιοποιούν όλα τα μέσα για τη δημοσιοποίηση και καταγγελία κάθε προσπάθειας καταστρατήγησής τους.

• Προωθούν την ενεργοποίηση και αγωνιστική δράση των πολιτών με τη χρήση μη-βίαιων μεθόδων (διαδηλώσεις, πορείες διαμαρτυρίας, ακτιβισμός) και ενισχύουν τη διεθνιστική αλληλεγγύη και τη συνεργασία των λαών.

• Η υποστήριξη από τους πολίτες και η καταδίκη των παραβιάσεων είναι σημαντική για την επιτυχία τους, καθώς οι οργανισμοί για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι περισσότερο αποτελεσματικοί όταν στο αίτημά τους για αποκατάσταση συνηγορεί και μεγάλο πλήθος πολιτών, σε παγκόσμιο επίπεδο.

Συμπέρασμα:

Τα «δικαιώματα του ανθρώπου» συνοψίζουν μακραίωνους αγώνες, συνοδευόμενους από τη θυσίες ανθρώπων που αφιέρωσαν τη ζωή τους παλεύοντας για την αναγνώριση και κατοχύρωσή τους. Χρειάζεται επομένως, να συνεχιστούν αυτοί οι αγώνες, ώστε ο ανθρώπινος πολιτισμός να αποκτήσει μια ανθρωποκεντρική στροφή που δεν θα επιτρέπει την υποταγή του ανθρώπου σε οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα.

(824 λέξεις)